ความคืบหน้า Xe(La)TeX Thai Thesis Template

ตามที่เคยแจ้งไปว่าขณะที่กำลังทำแม่แบบภาษาไทยสำหรับวิทยานิพนธ์ระดับปริญญาตรี โดยใช้ LaTeX (XeLaTeX) ความคืบหน้าขณะนี้คือ

1. ฟอนต์ Angsana New ฟอนต์บังคับสำหรับวิทยานิพนธ์ (ฟอนต์ที่ดูดีฟอนต์แรก และชื่อจำง่าย ถ้าเป็น Thesis ภาษาอังกฤษจะใช้ฟอนต์ที่ทางการกว่า ซึ่งจะไปตรงกับ Browallia New มากกว่า น่าเสียดายจริง ๆ) นั้นมีปัญหากับ แพ็กเกจที่สำคัญสองตัว คือ polyglossia  และ xltxtra ซึ่งทำให้การแสดงผลสระอู สระอิ ผิดจากที่ควรเป็น ในขณะที่ฟอนต์อื่นไม่เป็น
2. ข่าวดีเล็กน้อยคือแก้ปัญหานี้ได้แล้ว ด้วยการไม่ใช้แพ็กเกจทั้งสอง และกับไปใช้แพ็กเกจ fontspec แทน และการกำหนดฟอนต์หลักต้องใช้คำสั่ง
   

   \setmainfont{Angsana New:Script=Thai}

3. น่าเศร้ามากที่การแก้ปัญหานี้ใช้เวลาถึงสองวัน ไฟล์ที่เกี่ยวข้องคือไฟล์ gloss-thai.ldf ซึ่งก็คือ thai.ldf เดิม ของ thailatex แพ็กเกจนั่นเอง ไว้จะทำให้เรียบร้อยต่อไปครับ

คลาสไฟล์ยังให้ดาว์นโหลดนะครับ เพราะยังเต็มไปด้วยบัก ขอเวลาซักพักนึงก่อน

Beamer, XeTeX กับภาษาไทย

พูดกันตามตรง ตอนนี้ผมเริ่มเอนเอียงไปใช้ XeTeX เป็นตัวขับเคลื่อน LaTeX หลักแล้ว ด้วยเหตุผลหลายอย่าง ที่พอจะเห็นชัด ๆ ได้แก่

1. รองรับไฟล์กราฟฟิคหลัก ๆ ทั้งหมด ทำให้หมดปัญหาเรื่อง eps และ pdf
2. สามารถใช้ฟอนต์ TureType และ OpenType ได้ ทำให้ไม่มีข้อจำกัดเรื่องฟอนต์
3. รองรับการตัดคำภาษาไทยโดยอัตโนมัติ (ใช้ ICU)

แน่นอนยังมีข้อเสียหลายข้อเหมือนกัน ไม่ว่าจะช้า (แก้ด้วยใช้เครื่องที่เร็วขึ้น)  แพ็กเกจ tikz และ pgf ยังไม่สนับสนุน XeTeX เต็มที่ และดูเหมือนจะไม่ใช่ปัญหาที่แก้ไขง่ายนัก อย่างไรก็ตามวันนี้ผมจะนำเสนอการใช้งาน Beamer แพ็กเกจสำหรับนำเสนอข้อมูลผ่านเครื่องฉายภาพ ตัวหนึ่งที่ได้รับความนิยมมาก ๆ (เริ่มมีเสียงบ่นว่า ผู้ใช้ส่วนใหญ่มักง่าย ไม่ยอมทำธีมของตัวเอง)

ในการใช้งาน Beamer  กับ XeTeX นั้นจะไม่เหมือนบะหมี่กึ่งสำเร็จรูป ต้องออกแรงเล็กน้อย ลองตัวดูอย่างไฟล์ Beamer ทั่วไปดังนี้ครับ (การทดลองใช้กันฟอนต์ที่สวยงามชื่อ Layiji มหานิยม ๑.๕ กับแม่แบบ Madrid)

\documentclass{beamer}
\usetheme{Madrid}

\usepackage{xltxtra}
\XeTeXlinebreaklocale "th"
\defaultfontfeatures{Scale=1.4}
\setmainfont[Script=Thai]{Layiji MaHaNiYom V1.5}

\title{การนำเสนอผลงานด้วย Beamer}
\author{คนไทย รักเรียน}
\institute[XUT]{มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีซักแห่งหนึ่ง}

\begin{document}
\begin{frame}
    \maketitle
\end{frame}
\begin{frame}
    \frametitle{Beamer กับ ภาษาไทย}
    ทดสอบ ภาษาไทย ภาษาไทย
\end{frame}
\end{document}

แทนที่จะได้เอกสารที่แสดงผลภาษาไทยสวยงาม กลับได้ไฟล์เอกสารดังรูปข้างล่าง

วิธีแก้ไขทำได้ไม่ยากครับ ทำดังนี้

\documentclass[xetex,serif]{beamer}

ซึ่งจะได้ไฟล์ผลลัพธ์ที่มีภาษาไทยสวยงามดังที่ตั้งใจไว้ ดังแสดงข้างล่าง

ก็หวังอีกเช่นเคย ว่าคงจะมีประโยชน์บ้างครับ

XeTeX กับภาษาไทย

บทความนี้เป็นของคุณจักรีเช่นเดิมครับ น่าสนใจทีเดียว  ดังนี้เลยครับ

ในการใช้ MikTeX 2.9(XeLaTeX) + ฟอนต์ TH SarabunPSK บนเครื่องที่ admin ไม่อนุญาตให้ติดตั้งฟอนต์เพิ่มในระบบ

เลยหาวิธีใหม่
1. ดาวน์โหลดฟอนต์ TH SarabunPSK(หรือฟอนต์อื่น ๆ) ที่ต้องการใช้งานแล้วสำเนาไฟล์ ttf ไปไว้ที่โฟลด์เดอร์ที่ต้องการ
2. ใช้คำสั่ง

\setmainfont[Path=E:/myFonts/THsarabun/]{THSarabun.ttf}

โดยที่ “E:/myFonts/THsarabun/” เป็นโฟลด์เดอร์ที่จัดเก็บฟอนต์

หรือถ้าเก็บฟอนต์ไว้ที่เดียวกับไฟล์ต้นฉบับ

\setmainfont{THSarabun.ttf}

ด้วยเทคนิคนี้ทำให้ เราสามารถจะฝากฟอนต์ไว้ที่ flash drive หรือที่ dropbox (ตามลิงค์จะเป็น Referral ของผม) แล้วนำไปใช้ที่เครื่องไหน ๆ ก็ได้ครับ

ทดสอบ MikTeX 2.9 + ฟอนต์ TH SarabunPSK

เป็นเรื่องฝากจากคุณ จักรี ครับ คุณจักรีแนะนำการใช้งาน MikTeX 2.9+XeTeX กับฟอนต์มาตรฐาน ซึ่งฟอนต์เหล่านี้นอกจากสวยแล้ว ยังสามารถใช้ได้ฟรีโดยไม่มีข้อผูกมัด โดยสามารถดาว์นโหลดได้จาก ฟอนต์.คอม และผมเข้าใจว่าในอนาคตฟอนต์เหล่านี้จะกลายเป็นมาตรฐานแทนฟอนต์ Angsana New ที่มีให้ใช้เฉพาะ Windows เท่านั้นครับ (ในทางกฏหมาย)

นอกจากฟอนต์จะฟรีแล้ว ฟอนต์เหล่านี้ยังเข้ากับมาตรฐานใหม่ ๆ แล้ว การใช้งานกัน XeTeX เท่าที่เห็นคือ

1. การเว้นบรรทัดถูกต้องทันที
2. การตัดคำดีขึ้นอย่างเห็นได้ชัด
3. ตัวหนา ตัวเอียง สามารถใช้ร่วมกับคำสั่งของ LaTeX ได้ทันที

วิธีการใช้งานตามที่คุณจักรีแนะนำมา ก็สามารถใช้ร่วมกับบรรณาธิกรณ์อย่าง TeXMaker ได้ทันทีครับ ดังนี้

% ------ Test MikTeX 2.9 + ฟอนต์  TH SarabunPSK
\documentclass[11pt,a4paper]{article}
\usepackage{xltxtra} 

\XeTeXlinebreaklocale "th"
\XeTeXlinebreakskip = 0pt plus 1pt   %

\setmainfont{TH SarabunPSK}
\title{ครม.สั่งหน่วยงานราชการ ใช้ 13 ฟอนต์ไทย  }
\author{ใครก็ไม่รู้}

\begin{document}
\maketitle
\section{ครม.เห็นชอบให้ทุกส่วนราชการโละฟอนต์ต่างชาติ บังคับใช้ 13 ฟอนต์ไทยในงานราชการ
 ระบุป้องกันละเมิดลิขสิทธิ์}
นายวัชระ กรรณิการ์ รองโฆษกประจำสำนักนายกรัฐมนตรี เปิดเผยว่า ที่ประชุม ครม.เห็นชอบให้หน่วย
งานภาครัฐทุกหน่วยดำเนินการติดตั้งฟอนต์สารบรรณและฟอนต์ อื่น ๆ ทั้งหมด จำนวน 13 ฟอนต์ ของ
สำนักงานส่งเสริมอุตสาหกรรมซอฟต์แวร์แห่งชาติ (สอซช.) หรือ SIPA และกรมทรัพย์สินทางปัญญา
เพิ่มเข้าไปในระบบปฏิบัติการ Thai OS (Thai Operating System) และใช้ฟอนต์ดังกล่าวแทน
ฟอนต์เดิม ตามที่กระทรวงเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารเสนอ โดยให้ติดตั้งและใช้งานให้แล้วเสร็จ
ก่อนวันที่ 5 ธันวาคม 2553

ทั้งนี้ สืบเนื่องจาก ปัจจุบันส่วนราชการจำนวนมากมีการใช้ฟอนต์ที่หลากหลาย ไม่มีมาตรฐานในเอกสาร
ทางราชการ อีกทั้งยังมีหน่วยงานราชการหลายแห่งใช้มาตรฐานฟอนต์ของบริษัทเอกชนที่ผูกขาด ลิขสิทธิ์
เช่น Angsana อาจมีปัญหาเรื่องการฟ้องร้องละเมิดลิขสิทธิ์ได้ด้วยเหตุดังกล่าว จึงได้มีการพัฒนาและมี
การประกวดแข่งขันฟอนต์ ซึ่งเป็นการส่งเสริมให้เกิดการใช้ Open Source Software ที่เป็นซอฟต์แวร์
เสรีให้ส่วนราชการไทยประกาศมาตรฐานเอกสารดิจิตัลและรูปแบบ ของฟอนต์ที่ไม่ขึ้นกับระบบปฏิบัติการ
และลิขสิทธิ์ของบริษัทใด ๆ เพื่อความภาคภูมิใจในความเป็นชาติและเอกลักษณ์ของความเป็นชาติไทย
ซึ่งในขณะนี้มีฟอนต์ที่ส่วนราชการไทยสามารถเป็นเจ้าของและพร้อม
แจกจ่ายให้ กับผู้ประสงค์จะใช้งานรวม 13 ฟอนต์ ดังนี้
\end{document}

ลองใช้ดูกันนะครับ ได้ไม่ได้อย่างไรแจ้งมาด้วย